Δευτέρα 24 Μαρτίου 2008

Προβλέψεις για τον DOW JONES και την παγκόσμια οικονομία.



Η διαγραμματική απεικόνιση του δείκτη Dow Jones μας προσφέρει αρκετές πληροφορίες για το τι συμβαίνει στις παγκόσμιες αγορές τους τελευταίους μήνες. Εδώ και 4-5 μήνες ξεκίνησε η πτώση των αγορών επειδή ήρθε στην επιφάνεια το πρόβλημα των αμερικανικών δανείων. Ο δείκτης ακολουθεί καθαρά καθοδική πορεία όλους αυτούς του μήνες. Από το διάγραμμα φαίνεται ότι το τελευταίο χαμηλό έχασε την στήριξη του προηγούμενου χαμηλού επιπέδου πράγμα το οποίο σημαίνει ότι ακόμα δεν υπάρχει καμία ένδειξη για αλλαγή της βραχυχρόνιας καθοδικής τάσης. Το ανησυχητικό είναι πρώτον ότι ο S&P 500 ο οποίος απεικονίζεται με κόκκινο χρώμα και αντιπροσωπεύει τις ισχυρότερες αμερικανικές επιχειρήσεις υποχωρεί με τον ίδιο ρυθμό αν όχι με μεγαλύτερο! Ουσιαστικά εκείνο που θα πρέπει όλοι να κοιτάμε πρώτα από όλα είναι αυτός ο δείκτης διότι πρακτικά πάνω σε αυτόν καθρεπτίζεται η παγκόσμια οικονομία δεδομένου ότι οι μεγαλύτερες αμερικανικές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται σε όλο τον κόσμο! Κατά την ταπεινή μου άποψη το όλο χρηματιστηριακό άσχημο σκηνικό θα αλλάξει όταν και μόνο όταν δούμε τον δείκτη S&P 500 να αλλάζει την τάση του και από καθοδική να γίνεται ανοδική. Ένα δεύτερο σημείο που πρέπει να μας προβληματίσει αποτελεί το γεγονός ότι ενώ οι κορυφαίοι τραπεζίτες συνεχώς κάνουν δηλώσεις και μειώνουν τα επιτόκια και έχουμε φτάσει μέχρι του σημείου ο πρόεδρος Μπούς να κάνει ανακοινώσεις για να βοηθήσει το οικονομικό κλίμα, οι αγορές αντί να αντιδράσουν θετικά όπως γίνεται κάθε φορά κατά κανόνα σε τέτοιες ανακοινώσεις, συνεχίζουν απτόητες την καθοδική του πορεία λες και έχουν προεξοφλήσει από καιρό τα λεγόμενα του προέδρου. Εάν έχουμε φτάσει στο σημείο να λαμβάνονται ισχυρά μέτρα όπως η μείωση των επιτοκίων σε πολλές μονάδες βάσης και οι αγορές με ‘πανικό’ να συνεχίζουν προς τα κάτω τότε αν μη τι άλλο πρέπει να παραδεχτούμε ότι κρύβεται ένα μεγάλο πρόβλημα. Τρίτον οι φήμες λένε ότι το πρόβλημα με τα ενυπόθηκα δάνεια έχει αποκαλυφθεί μόνο στο 1/3 του συνόλου! Με άλλα λόγια έχουμε να ακούσουμε πολλά …’κανόνια’ ..ακόμα από μεγάλους οίκους του εξωτερικού και άρα βρισκόμαστε στην αρχή της κρίσης! Τελευταίο δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να ξεχνάμε ότι τα ημερήσια όρια παραγωγής πετρελαίου αντιστοιχούν σε 74 εκα. βαρέλια εκ τοων οποίων τα 32 εκατ. Αναλογούν στον ΟΠΕΚ. Ο ΟΠΕΚ έχει αρνηθεί να αυξήσει τα όρια και η ημερήσια κατανάλωση ανέρχεται σε 87,5 εκατ. βαρέλια. Η αυξημένη λοιπόν ζήτηση είναι πολύ πιθανό να ανεβάσει ακόμα πιο πάνω την τιμή του πετρελαίου και άρα θα υπάρξουν πληθωριστικές πιέσεις που θα οδηγήσουν σε μεγαλύτερη πιθανότητα ύφεσης της αμερικανικής οικονομίας. Και μέσα σε όλα αυτά η ισοτιμία του δολαρίου που έχει φτάσει στα 1,56 με το ευρώ μοιάζει σαν την τελευταία πινελιά στον πίνακα της επερχόμενης ύφεσης. Είναι πραγματικά άξιο παρατήρησης εάν οι κεντρικές τράπεζες μπορέσουν να σταματήσει αυτό το φαινόμενο αφού ο ρόλος τους είναι ακριβώς αυτός και θα πρέπει να κάνουν τα αδύνατα δυνατά για να μην περάσει η οικονομία σε ύφεση. Μέχρι στιγμής όμως δεν έχουμε δει να το πετυχαίνουν. Το ευχόμαστε και περιμένουμε να το δούμε……αργά ή γρήγορα!







Δευτέρα 17 Μαρτίου 2008

Η μαγική λέξη στις αγορές είναι η ΤΑΣΗ!

Παρουσιάζει πραγματικό ενδιαφέρον τα όσα συμβαίνουν στην αγορά μας. Ήδη σήμερα η ελληνική αγορά βρίσκεται κοντά στις 3.800 μονάδες και όποια οικονομική εφημερίδα και αν διαβάσουμε όλοι ψάχνουν να βρουν που θα φτάσει…στις 3.000 μονάδες ή ακόμα χειρότερα στις 2.000 μονάδες. Το δεύτερο σενάριο είναι αρκετά δύσκολο να συμβεί αν και ποτέ δεν ξέρεις τα όρια των αγορών. Έχω εκφράσει αρκετές φορές την άποψη μου ότι βρισκόμαστε σε μια πολύ ‘καλή’ καθοδική πορεία τους τελευταίους 3-4 μήνες και ελπίζω να συνεχιστεί αυτή πορεία ώστε να απορροφηθεί όλη η ανοδική πορεία που κράτησε 4 έτη την περίοδο 2003-2007. Θα ήταν ευχής έργο το παραπάνω σενάριο διότι πλέον θα ήταν εύκολο ή καλύτερα ….κάπως εύκολο να προβλέπουμε τις τάσεις της αγοράς. Τι πιο ωραίο και υγιές από το να ανεβαίνει 3-4 χρόνια το χρηματιστήριο και ύστερα να ακολουθεί 2-3 χρόνια πτώση-ύφεση? Με ρωτούν αυτές τις μέρες κάποιοι φίλοι και γνωστοί τι να κάνουν, να αγοράσουν ή να πουλήσουν? Συζητούμε και προσπαθούμε να καταλήξουμε σε κάποιο συμπέρασμα. Η δική μου θέση είναι ξεκάθαρη. Ο επενδυτής πρέπει πάντα να ακολουθεί την ΤΑΣΗ. Αν είναι ανοδική αγοράζει για να δει ψηλότερες τιμές. Αν είναι καθοδική πουλάει για να …μην δει χειρότερες τιμές. Απλά και συνετά! Τώρα όσοι προσπαθούν να βρουν τον …’πάτο’ της καθόδου για να αγοράσουν ή την ‘κορυφή’ της ανόδου για να πουλήσουν αυτοί ας μας πουν ποιοι και πόσοι το κατάφεραν και τους ευχόμαστε πραγματικά κάθε τύχη. Πρέπει να προσέχουν και να μη ξεχνούν τα στατιστικά που λένε ότι μόνο 1% των επενδυτών το κατάφερε αυτό! Οπότε κατά την ταπεινή μου άποψη αν αύριο περιμένει κάποιος ότι θα είναι μια χειρότερη μέρα χρηματιστηριακά το ορθότερο είναι να πουλήσεις σήμερα. Αν βλέπεις εδώ και 2-3 μήνες ότι κάθε μέρα είναι όλο και χειρότερο το κλίμα και ακόμα ελπίζεις ότι κάθε μέρα θα είναι η τελευταία της καθόδου τότε .....πρέπει να έχεις γερό στομάχι! Στις αγορές δεν πρέπει να είμαστε πλεονέκτες και να ζητούμε το μεγαλύτερο κέρδος. Αρκεί να θέτουμε στόχους. Πρέπει πάντα να αφήνουμε και άλλους να βγάλουν. Κάποιοι άλλοι επενδυτές που σκέφτονται απλοϊκά και καθαρά ερασιτεχνικά ως πρωτοετής φοιτητές οικονομικών σχολών αναρωτιούνται γιατί πέφτει η μετοχή της κερδοφόρας ελληνικής τράπεζας που έχουν αγοράσει και προσπαθούν να πείσουν τον εαυτό τους ότι τα λογιστικά στοιχεία είναι πιο σημαντικά από την παγκόσμια τάση! Αν σκεφτούμε ότι υπάρχουν τεράστιες αμερικάνικές επιχειρήσεις με μεγάλα κέρδη και καταπληκτικές χρηματοοικονομικές καταστάσεις και παρόλα αυτά οι μετοχές τους ακολουθούν την πτωτική τάση τότε ίσως καταλάβουμε ότι τα λογιστικά στοιχεία δεν είναι πανάκια! Άρα τα χρηματοοικονομικά στοιχεία τα κρατάμε ως πάρα πολύ χρήσιμα εργαλεία και με βάση αυτά επιλέγουμε μετοχές …όταν όμως αλλάξει η τάση και γίνει θετική! Όταν είναι καθοδική πρέπει να ξεχνάμε τις καταπληκτικές ετήσιες λογιστικές χρήσεις διότι ποτέ αυτές δεν άλλαξαν την παγκόσμια τάση! Το μεγάλο ερώτημα των ημερών είναι ένα: Άλλαξε η θετική τάση των τελευταίων 4 ετών και έχει γίνει ήδη καθοδική ή όχι? Αν ναι πρέπει να τρέξουμε να βγούμε. Αν όχι πρέπει να έχει πολύ γερό στομάχι όποιος μένει μέσα. Πάντως η Wall street Journal έγραψε ότι η οικονομία των ΗΠΑ είναι ήδη σε ύφεση!!

Δευτέρα 10 Μαρτίου 2008

Τα πράγματα στις αγορές πάνε υπέροχα!

Έχω την εντύπωση ότι οι όλες σχεδόν οι αγορές του κόσμου λειτουργούν αρκετά καλά! Μα καλά θα πει κάποιος πως είναι δυνατόν να λέω ότι λειτουργούν καλά όταν ο Dow Jones έχασε τις 12.000 και ήδη βρίσκεται στις 11.815 μονάδες , όταν η δική μας μικρή αγορά έχασε τις 4.000 μονάδες και ήδη βρίσκεται στις 3.926 μονάδες ? Και ερωτώ αγαπητοί συνταξιδιώτες του διαδικτύου αν δεν είναι υγεία τα χρηματιστήρια να διορθώνουν μετά από 3-4 έτη συνεχούς ανόδου τότε τι είναι υγεία? Επί 4 έτη από το 2003 οι αγορές της Αμερικής και της Ευρώπης και φυσικά η δική μας έχουν πραγματοποιήσει μια μεγάλη άνοδο και έχουν καταπληκτικές αποδόσεις. Πολύ ωραία. Δεν είναι λοιπόν καιρός να κάνουν διόρθωση για να συνεχίσουν μετά ξανά να δίνουν αποδόσεις? 'Η μήπως νομίζουμε ότι για μια ζωή θα έχουν άνοδο οι αγορές χωρίς διορθώσεις? Αυτό θα ήταν πραγματικά μη υγειές και θα υπήρχε μεγάλη πιθανότητα να οδηγήσει σε φούσκα! Με μαθηματική ακρίβεια η άνοδος ύστερα από 4 έτη θα γινόταν σίγουρα φούσκα. Οπότε χαιρόμαστε ιδιαιτέρα με αυτή την βίαιη μέν απαραίτητη δε διόρθωση. Σαν ώριμοι επενδυτές οφείλουμε να αισθανόμαστε όλο και πιο σίγουροι για της πορεία των αγορών διότι η πορεία τους προς τα 'κάτω' ήταν αυτό που έπρεπε να γίνει και αυτό που όλοι 'προβλέπαμε'. Όσον αφορά το πετρέλαιο τα πράγματα πάνε όπως τα περιμέναμε. Άνοδο του πετρελαίου και νομίζω ότι ...έχει ακόμα αρκετό δρόμο μακροχρόνια, αφού η παγκόσμια ανάπτυξη είναι ικανή να στηριχτεί στις νέες οικονομικές υπερδυνάμεις ακόμα και αν έρθει ήπια ύφεση σε Αμερική και Ευρώπη. Πάντως οι λαοί της ευρωζώνης μάλλον θεωρούμαστε από τους πραγματικά τυχερούς δεδομένου ότι η μεγάλη ενίσχυση του ευρώ έναντι του δολαρίου μας κάνουν να αγοράζουμε φθηνότερα το πετρέλαιο από ότι οι άλλοι λαοί του κόσμου! Με βάση την σημερινή ισοτιμία αγοράζουμε ένα βαρέλι των 106 $ με μόνο 68.8 € ! Με άλλα λόγια αγοράζουμε με την ίδια τιμή που αγοράζαμε πριν 4 χρόνια το βαρέλι! Θέλω να πως με αυτό ότι τελικά έχει και τα καλά της η αύξηση της ισοτιμίας του €/$.

Πέμπτη 6 Μαρτίου 2008

Βελτίωση του Οικονομικού Κλίματος

Σύμφωνα με το Δελτίο Οικονομικής Συγκυρίας Φεβρουαρίου 2008 του ΙΟΒΕ, ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος στην χώρα μας ανέκαμψε μετά από τέσσερις μήνες συνεχούς υποχώρησης φθάνοντας τις 102,7 μονάδες από 100,6 μονάδες τον Ιανουάριο.
Ο δείκτης υπερτερεί έναντι του αντίστοιχου δείκτη σε ΕΕ και Ευρωζώνη και κινείται υψηλότερα του μακροχρόνιου μέσου όρου του.

Σάββατο 1 Μαρτίου 2008

Το κλουβί με το λιοντάρι.

Όλοι γνωρίζουμε ότι η πρόβλεψη της πορείας των αγορών είναι μια πολύ δύσκολη υπόθεση. Κανείς πραγματικά δε γνωρίζει τι θα γίνει μακροχρόνια κανείς δεν είναι μάντης Κάλχας. Αλλά καμιά φορά νοιώθουμε για λίγο δικαιωμένοι κάποιοι από εμάς που ασχολούμαστε με αυτό το περίεργο αντικείμενο διότι μερικές φορές πέφτουμε και μέσα στις προβλέψεις. Τα χρηματιστήρια και σήμερα γκρεμίζονται και όμως δεν ανησυχούμε διότι απλά τα κοιτάζουμε και τα παρατηρούμε από μακριά όπως παρατηρούμε ένα λιοντάρι που πεινάει. Τα χρηματιστήρια σήμερα θα τα παρομοίαζα με ένα μεγάλο κλουβί που έχει ένα λιοντάρι μέσα. Το θέμα είναι να είσαι έξω από το κλουβί και να το παρακολουθείς με ασφάλεια και να το περιεργάζεσαι θα έλεγα με έντονη περιέργεια. Αν είσαι όμως μέσα στο κλουβί δεν ξέρεις ούτε τι θα γίνει στην συνέχεια ούτε από πού να φύγεις! Έτσι αισθάνονται σήμερα οι μικροεπενδυτές που έχουν απομείνει μέσα στο ‘κλουβί’ και δεν φρόντισαν εδώ και μερικούς μήνες ή έστω εβδομάδες να σπεύσουν να βγουν από το κλουβί. Διότι όταν βλέπεις ότι το λιοντάρι αρχίζει σιγά σιγά να ξυπνάει από τον βαθύ ύπνο του πρέπει να σκεφτείς ότι ίσως να ξυπνήσει για τα καλά και όχι να ελπίζεις ότι θα ξανακοιμηθεί. Δεν παίζουμε με αυτά τα πράγματα. Το δολάριο είναι στα 1,52 με το ευρώ, το βαρέλι στα 103 $ , τα μακροοικονομικά της Αμερικής όχι και στην καλύτερη στιγμή τους και ο χρυσός κοντά στα 1000 $ . Νομίζω ότι το κοκταϊλ έχει φτιαχτεί. Προσωπικά πιστεύω ότι δεν θα γίνει κάποιο ‘κραχ’ στα χρηματιστήρια αλλά σίγουρα θα έχουμε πολύ δύσκολο δρόμο για να περάσουμε από μια ήπια ύφεση. Και όπως και να το κάνουμε μια ύφεση έχει τα κακά της αλλά έχει και τις ευκαιρίες της. Θα σας πω μια. Αν παρατηρήσουμε τα διαγράμματα των βασικών αγορών και των δεικτών του χρυσού βλέπουμε ότι εδώ και πάρα πολλές δεκαετίες κινούνται αντίθετα! Όχι παράλληλα! Άρα ποιο είναι το συμπέρασμα …? Όταν πέφτουν οι δείκτες των βασικών αγορών ανεβαίνουν οι δείκτες του χρυσού! Σύμφωνα πάλι με την ταπεινή μου άποψη, ενός απλού οικονομολόγου και παρατηρητή των αγορών επί σειρά ετών θα έλεγα ότι αυτό τον καιρό ίσως να ήταν πιο ασφαλές να τοποθετήσει κάποιος τα χρήματα του σε δείκτες χρυσού παρά στις βασικές αγορές. Αν και αυτό πιστεύω δεν θα διαρκέσει και πολύ . Από λίγους μήνες ως 1-2 χρόνια. Πραγματικά κανείς δεν ξέρει πόσο θα διαρκέσει αυτή η ευκαιρία στον χρυσό. Τα πάντα αλλάζουν γρήγορα. Αυτά είχα να πω και ένα ακόμα προς όλους για να τελειώσω. Αν έχεις γερό στομάχι και είσαι καλός θηριοδαμαστής κάτσε μέσα στο κλουβί, αν όχι όμως βγες…για λίγο!