Ένα δύσκολο οικονομικό –κοινωνικό-πολιτικό κοκτέιλ.

Οι ξένοι οίκοι που μας αξιολογούν και προσφάτως υποβάθμισαν την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας αποτελούν στην ουσία ισχυρά κέντρα αποφάσεων και σε ορισμένες περιπτώσεις ‘μοχλούς πίεσης’ ξένων κυβερνήσεων προς όφελος τους. Στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή που βρισκόμαστε δυο γεγονότα είναι δεδομένα και οριοθετούν το πλαίσιο μέσα από το οποίο βγαίνουν χρήσιμα συμπεράσματα. Ένας μέτριος γνώστης της παγκόσμιας οικονομικής σύνθεσης με ψυχρή λογική παραδέχεται σαν πρώτο δεδομένο ότι η Ελλάδα είναι μια αδύναμη οικονομικά χώρα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι έχει πολύ μεγαλύτερη εξάρτηση από τον εξωτερικό δανεισμό από ότι άλλες ισχυρότερες χώρες. Όλες οι χώρες δανείζονται, όλες χρωστάνε, αλλά το κομβικό σημείο που διαχωρίζει τους ισχυρούς και τους υπόλοιπους είναι το πόσο πολύ χρωστάς. Εμείς λοιπόν χρωστάμε πολύ, όχι σε απόλυτους αριθμούς, αλλά ως ποσοστό του ΑΕΠ. Δηλαδή ξοδεύουμε περισσότερα από ότι πουλάμε! Αυτό είναι το πρώτο δεδομένο. Το πώς θα αντιμετωπιστεί είναι ένα άλλο θέμα. Το δεύτερο δεδομένο είναι η δύναμη επιρροής των ξένων οίκων και η αξιοπιστία τους. Η δύναμη τους φαίνεται ξεκάθαρα τις τελευταίες ημέρες αφού έχουν την δυνατότητα να ανεβάζουν ή να ρίχνουν στα τάρταρα μια οποιαδήποτε οικονομία. Η αναβαθμίσεις ή οι υποβαθμίσεις που κάνουν είναι τόσο ισχυρές διότι σε αυτές στηρίζονται τα τεράστια επενδυτικά κεφάλαια ώστε να αποφασίσουν που θα επενδύσουν και που όχι. Για παράδειγμα αν κάποιος είχε μεγάλη ρευστότητα και ήθελε να επενδύσει στην Χιλή θα έπρεπε να λάβει υπόψη του τις αξιολογήσεις κάποιον οίκων για να βγάλει συμπέρασμα για μια άγνωστη προς αυτόν χώρα. Κατά τον ίδιο τρόπο και τα μεγάλα κεφάλαια του εξωτερικού λαμβάνουν αποφάσεις για την άγνωστη σε αυτούς μικρή Ελλάδα. Άρα είναι πολύ σημαντικές οι αξιολογήσεις των ξένων οίκων. Από την άλλη μεριά όλοι όσοι έχουν περάσει από κάποιο οικονομικό πανεπιστήμιο γνωρίζουν ότι η αξιοπιστία αυτών των αξιολογήσεων είναι μέτρια ως και ελάχιστη. Για παράδειγμα οι περισσότεροι οίκοι που σήμερα μας υποβαθμίζουν, ακόμα και στις αρχές του 2008 δεν έβλεπαν την κρίση που είχε ήδη ξεκινήσει και αντί να αξιολογούν αρνητικότατα επιχειρήσεις όπως οι Lehman έκαναν ακριβώς το αντίθετο. Με άλλα λόγια είτε δεν γνωρίζουν να κάνουν σωστές αξιολογήσεις είτε κάνουν αξιολογήσεις με τρόπο που συμφέρει μεγάλους πελάτες ώστε να ‘φορτώσουν’ ή να ‘ξεφορτώσουν’ έγκαιρα τα προϊόντα τους. Αυτά είναι τα δεδομένα. Από εκεί και πέρα αν λάβουμε υπόψη και αστάθμητους παράγοντες όπως ο νομισματικός πόλεμος ευρώ δολαρίου που περνάει μέσα από αδύναμες χώρες όπως η Ελλάδα, η προμήθεια όπλων από ΗΠΑ και Ευρώπη που επηρεάζει την Ελλάδα, τα συνεχόμενα δάνεια της Ελλάδας από το 1821 και έπειτα, την παγκόσμια οικονομική κρίση που ακουμπάει τις αναπτυσσόμενες χώρες ύστερα από τις ανεπτυγμένες, τις πιέσεις για την Τουρκία , τα Σκόπια και την Κύπρο, την χαμηλή ανταγωνιστικότητα της μικρής μας παραγωγής και τέλος το τεράστιο ποσοστό των Ελλήνων που δηλώνουν 10.000 ευρώ εισόδημα ενώ βγάζουν 100.000-500.000 ευρώ δηλαδή φοροδιαφεύγουν, όλα αυτά αποτελούν ένα κοκτέιλ που δύσκολα θα λυθεί. Για την ακρίβεια είναι αδύνατο να λυθεί όπως το θέλουμε εμείς οι Έλληνες. Αναγκαστικά, και δυστυχώς, θα αρχίσει να λύνεται μόνο αν συναποφασίσουμε μαζί με τους ξένους για το τι πρέπει να γίνει. Και το θέμα και η ευχή είναι οι λύσεις που θα προταθούν να συμφέρουν όσο γίνεται περισσότερο την χώρα μας και όχι μόνο τους άλλους. Δύσκολο να είσαι στην θέση αυτού που θα αποφασίσει…εκτός αν είσαι ξένος!

Μαύρος...Χρυσός!

Είναι απορίας άξιο το πώς και το γιατί οι τιμές του πετρελαίου έχουν πετάξει στα ύψη. Ψάχνουμε όλοι, κυβέρνηση, επιχειρήσεις, καταναλωτές τρόπους να βγούμε από την κρίση και όμως μερικά πράγματα δυσκολεύουν την εξεύρεση μιας τέτοιας λύσης. Όλοι θυμόμαστε το ράλι στις τιμές του πετρελαίου το οποίο κορυφώθηκε πέρυσι φθάνοντας στα δυσθεώρητα ύψη των 150 $ το βαρέλι. Όλοι επίσης θυμόμαστε ότι η αξία ενός λίτρου βενζίνης αμόλυβδης στα πρατήρια ήταν περίπου 1,40 €. Αναλογικά αν ένα βαρέλι κόστιζε μόνο…37 $...όσο δηλαδή είναι σήμερα η πραγματική του αξία, τότε η αξία του λίτρου βενζίνης θα έπρεπε να είναι περίπου ..0,35 €!!!! Ναι ναι ..0,35 €, ακούγεται περίεργο αλλά δεν είναι τίποτα άλλο από απλά μαθηματικά. Βέβαια κάποιοι θα πουν ότι άλλαξε η συναλλαγματική ισοτιμία € / $ και ίσως και η φορολογία των καυσίμων. Όντως υπάρχει αλλαγή , αλλά και με αυτά τα δεδομένα, η τιμή του λίτρου δεν θα έπρεπε να ξεπερνά τα 0,45-0,50 € ενώ η μέση τιμή σήμερα αγγίζει τα 0,89 € !!

Καλή χρονιά!

Καλή χρονιά σε όλους. Εύχομαι το νέο έτος να μας βρει όλους με υγεία και αγάπη. Όλα τα υπόλοιπα μικρή σημασία έχουν και ας έρθουν όπως θέλουν!
Μια και λέμε για τα υπόλοιπα, αρκετοί συζητούν για το χρηματιστηριακό τοπίο της νέας χρονιάς. Θα είναι θετικό ή αρνητικό? Σενάρια υπάρχουν πολλά και μάλιστα εκ διαμέτρου αντίθετα. Ανάλογα με την άποψη ή καλύτερα …με τα συμφέροντα του καθενός! Δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν ότι τα αποτελέσματα των εταιρειών να αρχίζουν να ανακάμπτουν από τα τέλη του 2009 οπότε τα χρηματιστήρια ως προεξοφλητικοί μηχανισμοί θα αλλάξουν τάση πολύ νωρίτερα από αυτό το χρονικό διάστημα. Άλλοι πάλι λένε ότι αυτή η οικονομική κρίση είναι τόσο σοβαρή που για πρώτη φορά στην ιστορία τα χρηματιστήρια θα ανακάμψουν αφού δουν πρώτα τα αποτελέσματα των εταιρειών να ανακάμπτουν ίσως και από τις αρχές του 2010. Προσωπικά συμφωνώ με την πρώτη άποψη διότι με την δεύτερη ουσιαστικά καταργείται ο προεξοφλητικός ρόλος των αγορών. Επίσης οι άνθρωποι έχουν την τάση να πιστεύουν ότι κατά την διάρκεια της δική τους ζωής πιστεύουν ότι συμβαίνουν τα πιο καταπληκτικά και ανεπανάληπτα πράγματα που έχουν συμβεί ποτέ στην ιστορία. Οπότε έχει κάποια ‘λογική’ να πιστεύουν κάποιοι ότι αυτό που βιώνουμε σήμερα στην οικονομία δεν έχει ξαναγίνει με τέτοια ένταση , διότι απλά δεν ζούσαν πριν 50 χρόνια που έγινε ξανά το ίδιο , ούτε πριν 70 χρόνια ούτε πριν 110 χρόνια,……για να μην φτάσουμε στο 17ο αιώνα με την ‘χρηματιστηριακή’ κρίση της τουλίπας. Όλα έγιναν ξανά, τα ίδια γίνονται σήμερα και τα ίδια θα ξαναγίνουν. Επίσης συνήθως παρατηρείται το φαινόμενο όταν όλα είναι μαύρα και άραχνα στις αγορές να λιθοβολούν όποιων κάνει θετικές προβλέψεις. Όταν όλοι ή σχεδόν όλοι θα έχουν απογοητευτεί πλήρως και θα πιστεύουν ότι σίγουρα και αύριο τα χρηματιστήρια θα πέφτουν τότε είναι η στιγμή που σίγουρα είμαστε κοντά στον πάτο. Όπως αντίστοιχα και στην άνοδο όταν όλοι πετούν σε πελάγη ευτυχίας και είναι σίγουροι ΟΛΟΙ ότι και αύριο θα είναι μια ανοδική μέρα τότε είναι ώρα να αρχίζουμε να πουλάμε τις μετοχές μας. Δεν ξέρω αν σήμερα όλοι είναι πραγματικά πλήρως απογοητευμένοι και πιστεύουν ότι και αύριο θα είναι μια καθοδική μέρα αλλά αν δεν είναι έτσι μάλλον είμαστε κοντά σε κάτι τέτοιο , οπότε……τα καλά νέα θα ξαναέρθουν!
Καλή χρονιά σε όλους!