Ελεύθερη οικονομία ή Παρέμβαση του Κράτους ?

Η μεταβλητότητα στις αγορές εξακολουθεί να είναι μεγάλη και μέχρι να ομαλοποιηθεί η κατάσταση κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει τι επιφυλάσσει το αύριο.
Είμαι οπαδός της θεωρίας της κυκλικότητας της οικονομίας. Ως εκ τούτου το πιο λογικό φαινόμενο στη οικονομία και γενικότερα στα χρηματιστήρια είναι η άνοδος και η πτώση για να υπάρχει η κυκλικότητα και όχι μια γραμμική πορεία. Οι περισσότεροι οικονομολόγοι και οι σχετικοί του χώρου τείνουν φανατικά να υποστηρίζουν κάποιο οικονομικό μοντέλο (πχ. Κενσιανό) σαν να μην υπάρχει κάποιο άλλο ή σαν να είναι πανάκεια το ένα μοντέλο και τα άλλα να αποτελούν βδελύγματα. Δεν είναι λίγοι οι ‘ειδικοί’ στις μέρες μας που υποστηρίζουν την ελεύθερη οικονομία και θεωρούν ότι μπορεί να τα ρυθμίσει όλα μόνη της και θα πρέπει να αφήσουν όλες τις ‘κακές’ επιχειρήσεις να πτωχεύσουν και εκατομμύρια κόσμος να χάσει την δουλειά του μέχρι να ξεκαθαρίσει το σύστημα από αυτές. Από την άλλη οι οπαδοί της θεωρίας που ζητούν να υπάρχει πάντα κρατική παρέμβαση και έλεγχος ώστε να αποφεύγονται αυτά τα άσχημα που δημιούργησε η ελεύθερη αγορά και ο άκρατος καπιταλισμός δεν έχουν σκεφτεί ότι η μόνιμη παρέμβαση του κράτους στην αγορά όπως στα κομμουνιστικά καθεστώτα είναι το πιο πρόσφορο έδαφος για να μην υπάρχει κίνητρο δημιουργίας και ανάπτυξης. Αν κοιτάξουμε τους κύκλους της οικονομίας και για παράδειγμα υπάρχει ένας κύκλος όπου διαρκεί 30 έτη , από τα οποία τα 20 πρώτα είναι η φάση της ανόδου και τα άλλα 10 είναι η φάση της ύφεσης θα λέγαμε ότι στα πρώτα 20 έτη οι οπαδοί της ελεύθερης αγοράς θα νιώθουν απόλυτα δικαιωμένοι διότι είναι αλήθεια ότι η ελεύθερη οικονομία ωθεί την ανάπτυξη και άνοδο της οικονομία και στα επόμενα 10 έτη οι οπαδοί της παρέμβασης του κράτους θα αισθάνονται και αυτοί δικαιωμένοι διότι όπως συμβαίνει πάντα σε περιόδους ύφεσης η παρέμβαση του κράτους είναι επιβεβλημένη και την ζητούν όλοι ακόμη και οι μεγάλες πολυεθνικές όπως βλέπουμε σήμερα. Αναρωτιέμαι λοιπόν, γιατί να είμαι οπαδός της μιας ή της άλλης θεωρίας. Είμαι οπαδός και των δυο θεωριών διότι και οι δυο είναι απαραίτητες. Θεωρώ ότι η ελεύθερη οικονομία είναι το καλύτερο δυνατό σύστημα διότι μέσα από αυτή έρχεται η ανάπτυξη και κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί το αντίθετο. Η ευημερία των οικονομιών – κοινωνιών για μεγάλα χρονικά διαστήματα έρχεται μέσα από την ελεύθερη αγορά. Παράλληλα όμως όταν υπάρχει υπερεκμετάλλευση και υπερανάπτυξη αν μπορώ να χρησιμοποιήσω αυτό τον όρο τότε οδηγούμαστε στο φούσκωμα της αγοράς και της οικονομίας και ακολουθεί η ύφεση. Σε αυτή την φάση της ύφεσης εάν δεν παρέμβη το κράτος η πτώση που θα προέλθει μέχρι να ισορροπήσει ξανά το σύστημα θα είναι πολύ απότομη ενώ αν παρέμβη το κράτος θα είναι πιο ήπια. Άρα η κρατική παρέμβαση είναι ένας μηχανισμός πολύ χρήσιμος σε περιόδους ύφεσης αλλά καταστροφικός σε περιόδους ανάκαμψης και ανάπτυξης. Ο συνδυασμός και των δυο θεωριών νομίζω είναι πιο σοφή από οποιαδήποτε άλλη θεωρία. Δεν είναι τυχαίο που σε περιόδους ανάπτυξης συνήθως στις μεγάλες δυτικές ανεπτυγμένες οικονομίες οι κυβερνήσεις είναι φιλελεύθερες υπερ της ελεύθερης οικονομίας και σε περιόδους ύφεσης επικρατούν κυβερνήσεις πιο συντηρητικές. Εκ κατακλείδι θεωρώ ότι η ελεύθερη οικονομία είναι το μοναδικό σύστημα που μπορεί να φέρει μακροχρόνια ανάπτυξη αλλά σε περιόδους ύφεσης για ορισμένο χρονικό διάστημα θα πρέπει το κράτος να παρεμβαίνει για να μετριάσει την ένταση της ύφεσης και αμέσως μετά να επανέρχεται στην απόλυτα ελεύθερη οικονομία για να ξεκινήσει πάλι η ανάκαμψη και ανάπτυξη…..και έτσι ο κύκλος να συνεχιστεί….